همانگونه که در مطلب “منبع تحت فشار چیست و چگونه کار میکند” گفتیم، یک مخزن تحت فشار علاوه بر ذخیره آب میزان فشار را در سراسر ساختمان ثابت نگه داشته و مانع خاموش و روشن شدن مداوم پمپ میشود. اما متاسفانه این منبع با وجود نقش بزرگی که در آبرسانی به یک ساختمان و حفظ سلامت تجهیزات آبرسانی ایفا میکنند، نیاز شدیدی به سرویس دوره‌ای دارد و به راحتی دچار مشکلاتی مانند، پارگی تیوپ، زنگ زدگی، گرفتگی و از این قبیل میشود که در این مطلب میخواهیم برای شما توضیح دهیم این مشکلات شامل چه مواردی بوده و چگونه میتوانید آنها را رفع کنید.
علائم خرابی منبع تحت فشار و علل آن:
آیا پمپ زیاد خاموش و روشن میشود؟یکی از اولین علائم خرابی منبع تحت فشار خاموش و
روشن شدن زیاد پمپ آب است که اگر به آن هر چه
سریعتر رسیدگی نکنید در نهایت از طول عمر مفید پمپ کاسته و احتمال سوختن موتور آن
را زیاد میکند.
به خاطر داشته باشید که
بطور کلی یک الکتروپمپ با قدرتی بین یک تا 5
اسب بخار نباید نهایت بیش از 5 مرتبه در ساعت روشن شود و اگر بیش از این در حال
خاموش و روشن شدن است به احتمال منبع تحت فشار دچار مشکل شده است.
علت:
یکی از عمده‌ترین دلیل‌هایی که میتواند سبب این مشکل شود جمع شدن آب در تیوپ و یا به اصطلاح آب گرفتگی آن است که علت آن میتواند از فشار کم هوای تیوپ منبع و… باشد؛ تنظیم نبودن فشار درون منبع هم میتواند سبب افزایش خاموش و روشن شدن پمپ آب شود اما در این حالت به شدت مورد اول نبوده و تنها با مقایسه کارکرد پمپ نسبت به قبل قابل تشخیص است.
آیا منبع پر میشود اما آب از آن خارج نمیشود؟به حالتی که منبع از آب پر میشود اما تخلیه
نمیشود آب گرفتگی میگوییم که در این شرایط از آنجایی که آب خارج نمیشود افت فشار
در سیستم از طریق منبع تامین نشده و عملا از سیستم جدا شود و برای حتی پر کردن یک
لیوان آب هم سیستم پمپ را روشن میکند.
علت:
آب گرفتگی منبع دلیل‌های متعددی میتواند داشته باشد، مثلا رسوب جامدات معلق در آب مانند زنگ آهن یا منگنز که با پوشاندن تیوپ به سادگی در دهانه مخزن ایجاد گرفتگی میکنند و جلوی پُر و خالی شدن طبیعی تیوپ را میگیرند. همچنین فشار خیلی پایین مخزن نیز میتوانند سبب شود که “فشار پمپ” بر “فشار مخزن” غلبه کند و تیوپ را بیش از حد پر کند که این خود یکی از دلیل‌های آب گرفتگی میباشد.
آیا مزه، بو و یا رنگ آب تغییر کرده است؟تغییر در کیفیت و ظاهر آب میتواند تغییر بو، مزه، رنگ و یا ترکیبی از آنها باشد که علت این مشکل عموما از منبع آب ساختمان است.:علت
عموما در نتیجه پارگی و نشتی آب به قسمت داخلی منبع سبب زنگ زدن دیواره داخلی آن و در نهایت تغییر رنگ، مزه و یا بوی آب آشامیدنی میشود و علاوه براین، با بکار بردن تیوپ های بی کیفیت و غیر استاندارد (مثل اجناس چینی موجود در بازار) احتمال رشد باکتری‌ها در مخزن و رشد جلبک وجود دارد که در این حالت علاوه بر تغییر کیفیت آب برای سلامتی نیز زیان‌آور است.
علت سوراخ شدن و ایجاد پارگی در تیوپ منبع تحت فشار:
همانطور که همه کارشناسان نصب و افراد متخصص در این زمینه میدانند تیوپ های منبع تحت فشار به دلایل مختلفی سوراخ میشوند و در برخی موارد این مشکل غیرقابل اجتناب است، اما در عین حال در بسیاری هم میشود از آن جلوگیری کرد و تنها با رعایت چند نکته هزینه‌های سرویس و تعمیرات را به حداقل رساند:
تنظیم نبودن فشار هوا در مخزن تحت فشار:همانگونه که در مطلب قبلی گفتیم فشار موجود در
مخزن سبب میشود تا تیوپ به اندازه‌ای که “فشار درون مخزن” با “فشار تولیدی پمپ آب”
به تعادل برسد پر شود، نه بیشتر و نه کمتر! و اگر فشار درون مخزن کاهش یابد، فشار
جریانی که از پمپ خارج میشود برآن غلبه کرده و سبب آب شدن بیش از حد تیوپ منبع میشود
و این یکی از رایج‌ترین دلایل پارگی تیوپ منبع تحت فشار است!
هرچند تنها در مواردی
که فشار خیلی کم باشد و تیوپ بیش از حد گنجایش خود آب شود احتمال ترکیدگی آنی تیوپ
وجود دارد و در عموم مواقع، این خود عامل مستقیم نبوده، بلکه سبب عواض بعدی شده که
به پارگی تیوپ منجر میشود.
راه حل:
حتما تنظیم هوای مخزن را به یک مختصص بسپارید و بصورت دوره‌ای میزان فشار هوای آن را چک کنید و اگر نیاز به تزریق هوا دارد به کمک یک کمپرسور فشار آن را به حد موردنظر برسانید و اگر فشار آن زیاد است با کمک پین دریچه هوا، فشار اضافی را آزاد کنید.
مواد جامد معلق در آب:از جمله مواد معلق در آب میتوان املاحی مانند
کلورین را نام برد که در طول زمان سبب کاهش انعطاف‌پذیری و خشک شدن و در نهایت
پارگی تیوپ میشوند. و جدای از این، کلوریناتورها، گازهایی خورنده تولید میکنند که
به پوسیدن مخزن و تخریب دیواره آن سرعت میبخشند.
همچنین دیگر جامدات
معلق در آب مانند زنگ آهن یا منگنز نیز میتوانند یک پوشش را بروی تیوپ ایجاد کنند
که این لایه به مرور زمان سفت شده و سبب کاهش انعطاف‌پذیری تیوپ شوند، علاوه براین
تجمع این رسوبات میتواند سبب گرفتگی خروجی مخزن و جلوگیری از پُر و خالی شدن بطور
طبیعی آن میشوند.
راه حل:
در مواردی که آب ورودی به ساختمان ناخالصی دارد و این قضیه دارد به عملکرد سیستم آبرسانی آسیب میرساند، بهترین کار قرار دادن یک تصفیه آب در بخش ورودی سیستم است، که این عمل علاوه بر کمک به جلوگیری از گرفتگی منبع و شیرآلات عمر پمپ آب و تمام اجزای سیستم آبرسانی ساختمان را نیز بالا میبرد.
عدم سرویس درست مخزن پیش از نصب تیوپ جدید:عامل دیگر، قدیمی بودن مخزن است؛ در بسیاری موارد نصاب‌ها فراموش میکنند که دیواره داخلی مخزن را تمیز کنند و بلافاصله تیوپ پاره شده قبلی را با جدید تعویض میکنند، اما این اشتباه است! زیرا به دلیل پارگی تیوپ قبلی، آب به مخزن راه پیدا کرده و سبب زنگ زدن دیواره داخلی آن شده است، حال این زنگ زدگی‌ها بروی دیواره داخلی منبع سطوح ناهنجار و تیزی ایجاد کرده‌اند که با آب شدن تیوپ و برخورد آن به دیواره‌ها سبب پاره شدن آن میشوند.
راه حل:
حتما در زمان تعویض لاستیک قدیمی پیش از جای دادن لاستیک جدید، با یک سمباده و پارچه داخل منبع انبساط را بخوبی صاف و سیقل کنید تا هیچ خوردگی و سطح زبری وجود نداشته باشد.
عدم تناسب پمپ آب با مخزن تحت فشار:عامل دیگر که سبب پارگی سریع تیوپ میشود، عدم تناسب میان فشار تولیدی پمپ و فشار متحمل مخزن است، شاید خیلی ها به این نکته توجه نکنند اما اگر فشار تولیدی پمپ خیلی بیشتر از فشاری باشد که مخزن میتواند تحمل کند سبب آب شدن بیش از حد تیوپ و ترکیدن آن میشود.
راه حل
حتما و حتما و حتما پیش از خرید هر جزئی در یک سیستم آب رسانی ابتدا با یک کارشناس مجرب مشورت کنید زیرا اگر اجزای سیستم شما با هم همخوانی نداشته باشند چاره‌ای جز تعویض آن ندارید.
نکته
در زمان انتخاب تیوپ حتما دقت فرمایید که تیوپ از برند معتبر و استاندارد باشد و به هیچ وجه پول خود را برای خرید تیوپ منبع ارزان قیمت هدر ندهید، زیرا این تیوپ‌ها بسیار بی کیفیت بوده و علاوه بر احتمال رشد باکتری و لجن در آنها بدلیل نازکی و جنس نامناسبشان خیلی زود پاره و بلاستفاده میشوند.
نکته
توجه فرمایید که فشار زیادی هوا درون مخزن تحت
فشار هیچ خطری برای سیستم ندارد و تنها مشکلی که ایجاد میکند کاهش ظرفیت منبع است،
زیرا در این شرایط بخش زیادی از مخزن با هوا پرشده و فضای ذخیره آب را کاهش میدهد.
تشخیص سریع وجود پارگی در تیوپ منبع تحت فشار (شیوه اول)
پمپ را خاموش کنید! شیر
منبع را باز بگذارید تا آب خارج شود و جریان متوقف شود، حال مخزن را تکان دهید…
اگر صدای تکان خوردن آب میاید و هنوز درون مخزن آب وجود دارد یعنی لاستیک پاره شده
است
(این شیوه برای مخزن
هایی که آب درون تیوپ ذخیره میشود کاربرد دارد)
تشخیص سریع وجود پارگی در تیوپ منبع تحت فشار (شیوه دوم)
پین شیر سوزنی در قسمت
دریچه هوا را به پایین فشار دهید تا مقداری هوا خارج شود، در صورتی که همراه با
هوا، آب هم از دریچه خارج شد، یعنی تیوپ پاره شده‌است.
همچنین برعکس آن، اگر
شیر آب را باز کردید و همراه با آب هوا هم از شیر خارج شود، یعنی تیوپ سوراخ شده و
هوا وارد آن میشود.
راهنمای بررسی میزان فشار هوای منبع تحت فشار
پمپ را از برق جدا کنید.با باز گذاشتن شیر آب مخزن را تخلیه کنید.
میزان فشار درون مخزن را به کمک یک فشارسنج در قسمت بالای شیر هوای مخزن اندازه‌گیری کنید.
اگر فشار هوا 2Psi و کمتر بود، هوا تزریق کنید برای اینکار از یک کمپرسور هوا استفاده کنید.اگر فشار هوا در مخزن بیشتر از حد تعیین شده است، هوای اضافی را آزاد کنید.با کمک صابون و کف آن به دنبال نشتی هوا در مخزن باشید و اگر جایی نشتی دارد آن را رفع کنید.پمپ آب را دوباره به برق وصل کرده و آن را روشن کنید و بررسی کنید که سیستم دارد به خوبی و طبق انتظار کار میکند.نکته
اگر فشار هوای درون مخزن افت ناگهانی داشته باشد بدین معناست که تیوپ دچار پارگی و یا سوراخ شده است و نیاز هست که عوض شود.
